(مریێ حه‌رام ) نه‌ته‌وه هه‌مبه‌ر ئایدلوجییا به‌رته‌نگ
خواندنه‌كا سیسیولوژی بۆ رۆمانا مریێ حه‌رام یا دكتور باڤێ نازێ
بسپورییا نڤێسكاری دڤێ رومانێ دا یا خویایه ،له‌ورا ڤێ رومانێ تایبه‌تمه‌ندییه‌ك دایه‌خوه وخوه ژتژی كرنا ڤالا دایه پاش.
هه‌ر هزر وبزاڤه‌كا نوی كوفر وئیلحاده وخوه‌دیێ وێ مه‌كروهه ،لێ لده‌ما بو پێتڤییه‌كا سه‌رده‌مانه دێ خوه‌دیێ وێ بیته نیڤ خوه‌داوه‌ند وئێدی كه‌س نه‌شێت وی ژبورجێن بلند بینته خوار .دبێژن سیاسه‌ت قه‌حبكه وئه‌ز هه‌تا راده‌كێ زور ڤێ گوتنێ دپه‌ژرینم ،نه‌خاسمه دڤێ ره‌وشا نها ئه‌م تێدا ده‌ربازدبین هه‌م وه‌كو نه‌ته‌وه هه‌م وه‌كو روژهه‌لات ناڤه‌راست .مروڤێ عاقلدار شێت دبیت ومروڤێ شێت عاقلدار دبیت جاش دبنه پێشه‌وا پێشه‌وا دبنه جاش جه‌هنه‌می دبنه به‌هه‌شتی به‌هه‌شتی دبنه جه‌هنه‌می ،ئه‌ڤ هه‌می هه‌ڤدژیه به‌لگه‌نه لسه‌ر گوتنا ده‌سپێكێ مه‌به‌حس كری .هه‌ر چه‌نده رومانا مریێ حه‌رام رویدانێن وێ لكوردستانا باكور بوون ،لێ عیبره وچیروكا وێ ژمه كویڤی نینه،جه‌لاده‌ت قاره‌مانێ سه‌ره‌كیێ رومانێ، كورێ بابه‌كێ نه‌ته‌وه په‌روه‌ر ده‌ما كو هه‌ست كری ناسناما وی سه‌پاندیه وده‌ربرینێ ژ ره‌سه‌ناتیا وی ناكه‌ت ،ناسنامێ ددڕینیت ودكه‌ڤیته به‌ر ئه‌شكه‌نجه‌یێن جه‌ندرمه وتاریكه زیندانێن وان ،هه‌ر چه‌نده ئه‌و وهه‌ڤالێ خوه پێكڤه بوون لێ هه‌ڤالێ هه‌ر زوری لخوه بموكر هات وئازاد بوو،لێ ئه‌و ژوێ ركێ نه هاته خوار ،دكتور باڤێ نازێ تایبه‌تمه‌ندییه‌ك دا ڤێ رومانێ بمژاره‌كێ‌َ ،ئه‌وژی پرسگرێكا زمانی كێم جارا دژانرێن ئه‌ده‌بی هه‌تاكو سینه‌مایێ ژی ده‌ماكو باس ل نه‌ته‌وه‌یێ بهێته كرن باس ل زمانی ژی بكه‌ن .ده‌ماكو ته بسه‌ر نه‌ته‌وه‌كێ گرت تشتێ هه‌ره گرنگ ئه‌وه تو زمانێ وان ژبن به‌ی وبشێوه‌كێ ماتمایی كلتور وهونه‌ر وتشتێن دن لدویڤ دهێن چونكی زمانی تاكه رێكا په‌یوه‌ندییا ڤێ نه‌ته‌وه‌یێ دگه‌ل هه‌ڤ ،له‌ورا ده‌ما كو شوره‌شه‌ك ده‌سپێ بكه‌ت دڤێت وێ قه‌یدێ لده‌سپێكێ بشكینیت ئه‌وا دوژمنی دروستكری وقه‌یدا مه‌یا ئێكێ ژی زمان بوو .لێ‌َ وه‌كو دڕومانێ دا ژی خویا و وه‌كو كه‌توار ژی دكه‌ته قێڕی پارتێن كوردی ل باكور هه‌ر زوی ده‌ست ب خه‌باتا چه‌كداری كر دده‌مه‌كی جڤاكێ كوردی لده‌سپێكا خوه دا هند پێتڤی ب خه‌باتا چه‌كداری نه‌بوو هندی پێتڤی ب زڤراندنا روحیه‌تا كوردی بوونێ بوو ئه‌و روحیه‌ت ژی چریسكا وێ ب زمانی هلدبیت ،هه‌ر ئه‌ڤه بوو ئه‌گه‌رێ وێ چه‌ندێ ده‌ماكو جه‌لاده‌ت ژزیندانێ ده‌ركه‌تی وشوینا ئه‌شكه‌نجان لسه‌ر دێم ولاشێ وی بووینه تابلو ،كه‌سێ پویته پێنه‌كر ئه‌گه‌ر هنده‌كا جڤین ژی نه‌دابنێ زێده‌باری بێزاریكرنا وی ژ ئالیێ چه‌كدارێن په‌كه‌كه ،وه‌كو رومان به‌حس دكه‌ت ئه‌ڤ چه‌نده ژی بوو ئه‌گه‌رێ ڤێ یه‌كێ جه‌لاده‌ت ژخه‌م وكوڤانێن خوه دا ڤه‌خوارنا مه‌ی به‌رده‌وام بكه‌ت تاكو گیانێ خوه ژده‌ست دده‌ت .وهه‌تا كو ده‌مێ گیانێ خوه ژی ده‌ستدای ژهزرا به‌رته‌نگا جڤاكی خلاس نه‌بوو وهه‌می مه‌لایێن باژێرێ خوه ژ شویشتنا وی داپاش وزێده‌باری ڤێ رێگری لڤه‌شارتنا وی ل موغه‌مبه‌را باژێری كر .
دڤی ته‌وه‌ری دا دكتور عه‌لی ئه‌لوه‌ردی دپه‌رتووكا خوه دا یا (الاحلام مابین العلم والعقیده) دبه‌شه‌كی دا باس وێ مه‌سافه‌تا دناڤبه‌را شێت وعاقلداری دكه‌ت وهوسا خویا دكه‌ت كو چ تشتێ وه‌ها دناڤبه‌را وان دا نینه تنێ جڤاك وان ده‌ستنیشان دكه‌ت ،بونموونه هندی ئه‌و دكارێ پێشخستنا هزرێ دا بیت ،دچاڤێ جڤاكی دا خشیم ونه‌زان وشێته وئه‌گه‌ر هزرا وی بسه‌ركه‌ت وبو پێتڤییه‌ك ژبو جڤاكی ئه‌ڤه بوو فه‌یله‌سوف وزانا وتێگه‌هشتی وعاقلدار ونابیت كه‌س ره‌خنا وی بكه‌ت ،ئانكو هه‌ر هزر وبزاڤه‌كا نوی كوفر وئیلحاده وخوه‌دیێ وێ مه‌كروهه ،لێ لده‌ما بو پێتڤییه‌كا سه‌رده‌مانه دێ خوه‌دیێ وێ بیته نیڤ خوه‌داوه‌ند وئێدی كه‌س نه‌شێت وی ژبورجێن بلند بینته خوار ، و بدیتنا من ئه‌ڤ چه‌نده لسه‌ر جه‌لاده‌تی ژی پراكتیزه دبیت .ئازراندنا ته‌وه‌ری ئایدلوجییا به‌رته‌نگ ولبن وتوندكرنا وێ ژبال پارتێن سیاسی لسه‌ر كیستێ پرسگرێكا نه‌ته‌وه‌ی ڤه دڤێ رومانێ دا ئه‌ڤی هه‌ڤیر ترش تر لێ دكه‌ت وپتر لسه‌ر كه‌توارێ مه وه‌كو هه‌رێما كوردستانێ دگونجیت ،ل ده‌ما دیاربوونا پارتێن سیاسی یێن بناڤێ ئولی وبزاڤا موزایه‌ده‌كرنا ئولی بسه‌ر پرسگرێكێن نه‌ته‌وه‌ی خورت بوو وئه‌ڤه ژی پێتڤییه‌ك وئه‌ركه ژبال وان چونكی سه‌روكانییا بزاڤ وره‌وتێن وان ژئالیێ داگیركه‌رانه وهوسا ژێ دخوازت هه‌ستا نه‌ته‌وه‌یی ژناڤ بچیت وشوره‌شێ له‌نگ بكه‌ن ،هوسا خه‌لك ژی دێ بچاڤێ وێ ئایلدوجیێ لپرسگرێكێن نه‌ته‌وه‌یی نێرن .تاكو دگه‌هیته وی راده‌ی خوه ژ ڤه‌شارتنا نه‌ته‌وه په‌روه‌ره‌كی بده‌نه پاش ورێگرییا ڤه‌شارتنا وی بكه‌ن ژئه‌گه‌رێ ره‌فتارێن وی یێن كه‌سوكی وئه‌ڤ ره‌فتاره لپێش چاڤێن وان دبنه پیڤه‌ر ژبو هه‌لسه‌نگاندنا هه‌ر كه‌سی .هه‌ر چه‌نده من لده‌سپێكا مانشێتی یا نڤێسای خواندنه‌ك جڤاكی دهه‌مان ده‌م دا نابینم گونه‌هه ئه‌گه‌ر كێمه‌كێ باس ل ته‌كنیكا ڤێ رومانێ بكه‌م چونكی من كێم رومانێن ڤێ ده‌ڤه‌رێ بڤێ ته‌كنیكێ وزمانێ پاقژ وپه‌تی دیتنه وئه‌ڤه بخوه ژی شاره‌زاییه‌ك لخوانده‌ڤانی وپاشخانا ئیدیه‌مێن وی یێن كوردی زێده دكه‌ت .ئه‌گه‌ر باس ل قه‌بارێ ڤێ رومانێ بكه‌ین بچویكه لێ چه‌ند جه‌وهه‌رێ وێ به‌ركه‌تی تره ژگه‌له‌ك رومانێن دن یان قه‌بارێ مه‌زن لده‌ڤه‌را مه ؟ شاره‌زای وبسپورییا نڤێسكاری دڤێ رومانێ دا یا خویایه ،له‌ورا ڤێ رومانێ تایبه‌تمه‌ندییه‌ك دایه‌خوه وخوه ژتژی كرنا ڤالا دایه پاش ، وه‌كو ئه‌م دزوربه‌ییا رومانێن مه‌دا دبینین كو تژی كرن بوویه ئێك ژساخله‌تێن رومانڤێسێن مه ،بدیتنا من گه‌ره‌كه رومانڤێسی پاشخانه‌كا سینه‌مایی هه‌بیت وبزانیت چه‌وا تشتی مونتاج كه‌ت وخوه ژوه‌سفێن دووباره ودرێژكرنا بێ بنه‌ما دویر كه‌ت وبهێلیت خوه‌نده‌ڤا درومانێ دا بژیت .ئه‌گه‌ر ئه‌م به‌حس ل ته‌كنیكا دیالوكا ڤی رومانێ بكه‌ین دێ بینین هه‌می تشت وه‌ك خوه‌یه وه‌ك خوه وه‌كو سروشتێ مروڤی ددیالوكێ دا ،ئانكو گه‌له‌ك ئینان وبرن وتێكڤه‌دان وهه‌ولا به‌رزه‌كرنا خوه‌نده‌ڤای دا نینه و بدیتنا من ئه‌ڤه یاگرنگه نڤێسكار بزانیت وخوه نوی بكه‌ت و ژ زه‌ڤله‌ك وكه‌لا خوه ڤه‌بیت ، وكێمه‌كێ یێ تام سینه‌مای بیت ،لشوینا وان تێكڤه‌دان وئینان وبرنا ، ددیالوكێ دا هزرا خوانده‌ڤای بده‌ته كاری وده‌ره‌فه‌تێ بده‌تێ تێهزرینێ ددیالوكێ ژی دا بكه‌ت نه‌ك بتنێ ل وه‌سفێ .بتنێ من ڤیا ڤێ چه‌ندێ دناڤ بابه‌تی دا زێده‌كه‌م ئه‌گه‌ر ژ روویێ ته‌كنیكی ل رومانێ بنێرین دبیت قه‌باره‌كێ مه‌زنتر ژڤێ خواندنا شه‌رمین بگرین ،لێ ئه‌ڤ خاله تایبه‌تمه‌ندییا نڤێسكاری بوو وڤی نڤێسكاری ژهه‌ڤالێن خوه یێن دن جودا دكه‌ت و لدوایێ گه‌ره‌كه بێژم گه‌له‌ك بوویه‌رێن ڤێ رومانێ گرێدانه‌كا ئێكسه‌ر بجڤاكێ كوردی وره‌وشا سیاسی هه‌بوو وچونكی خواندنا جڤاكی ته‌ڤگره هه‌ر تشتی كولتوری وهونه‌ری وسیاسی و…هتد بخوه ڤه‌دگره له‌ورا من ژی ب وی چاڤی خواند .
مفا وه‌رگرتن ژ:
1-دكتور عه‌لی ئه‌لوه‌ردی : (الاحلام مابین العلم والعقیده-بین المجنون والعاقل )
2-ئه‌مین عه‌بدوالقادر :(تیور وته‌كنیكێن شروڤه‌كرنا رومانێ )
نڤیسین: ئه‌حمه‌د جاسم
ليست هناك تعليقات:
إرسال تعليق